Vrij zijn

Mijn moeder zei altijd zoiets als ‘we zijn driekwart van ons leven bezig om uit de patronen te komen waar onze ouders ons er het eerste kwart mee hebben behept.

En een goede vriend zei altijd wil je weten hoe vrij je bent, ga dan eens bij je ouders op bezoek. Volgens mij afkomstig van een andere bekende; ‘wanneer je denkt dat je verlicht bent, ga dan eens een week bij je ouders wonen’.

Mijn vader heeft geleerd hard te werken en doet dat dan ook nog steeds. Onlangs ging ik met hem mee, van Loenen naar Emmen om een tweedehands keuken op te halen voor in 1 van de huisjes. Hij rijdt een dikke, doch tweedehands BMW, welke vanaf de aanschaf al trilt, een niet te traceren mankement. Het stroomt in ieder geval niet, daar onder de motorkap. Wat maakte dat er ook bij hem al wat stress en irritatie aan de oppervlakte zat. 

Op een gegeven moment hadden we het denk ik over mijn werk en zo en kwam er bij hem iets denigrerends uit. Het leek ook wel alsof hij het niet eens in de gaten had, alsof hij zo geprogrammeerd was. En ik voelde even dat ik wel zoiets kon, wou, zeggen als “wat je nu doet vind ik echt niet leuk hoor, daar word ik eigenlijk wel verdrietig van, waarom doe je zo stom?”. Maar ook mijn gewoonteprogramma leek er vrede mee te hebben en zette me in de bevriesstand, gewoon, hap slik weg.

Afgelopen week vroeg een vriendin me naar haar optreden te komen en ik kon niet, wat ze volgens mij erg jammer vond. Later heb ik nog gevraagd hoe het was en uitgelegd waarom ik niet kon. Geen reactie meer. Ik besefte me hoe ik voor haar ook een soort vader projectie ben, of in ieder geval zie ik hoe hard ze haar best doet om gezien, gehoord te worden. Vanochtend had ik het, naar aanleiding van een droom, met mijn vrouw over dit thema. Ook bij haar werden haar houding ten opzichte van vader en moeder, vanuit oude patronen, direct zichtbaar. Natuurlijk had ik die al wel eens benoemd, maar nu ik het bij mezelf hield, zag zij het ook gemakkelijker bij zichzelf.

Het is een bekend gegeven, maar ik verras me er toch iedere keer weer over, het is die terugkerende cyclus, dat labyrint. Ik droomde vannacht dat ik door de spoel-/koude keuken van ons voormalig hotel liep, waar m’n moeder vaak bezig was, langs de kook keuken, waar mijn vader vaak bezig was. En dat ik mijn gekwetste kind voelde, via de keuken de zaal vol gasten doorliep en hem uitschold, in ieder geval iets met eikel. De woorden maakte niet uit, het was de enorme opluchting die het gaf. Die was groter dan de schaamte naar de gasten die nu zagen dat ik het allemaal niet meer onder controle had. Man wat luchtte dat op!

En dan ben je dus 47 en hij bijna 74. In mijn tiener jaren zette ik me ertegen af, in m’n twintiger jaren ging ik in therapie, ik zocht het overal, buiten maar toch vooral ook in mijzelf. Omdat ik daar een x heb gevoeld wat er echt toe doet. Het zijn ook niet je ouders, het is de hele maatschappij, cultuur, het collectieve web waarin je terecht komt, als lichtje. Het is een wonderlijk magisch spel, het leven, wie dat bedacht heeft, chapeau!